تنظیم کننده PH
این سوال برای شما هم پیش آمده است که تنظیم کننده PH چیست؟ برای کنترل کردن PH مواد شیمیایی متداول و مختلفی وجود دارد، مثل هیدروکسید سدیم جهت بالا بردن میزان PH در انواع مختلف محلول های اسیدی و اسید هیدروکلریدریک جهت کاهش دادن PH در محلول های مختلفی قلیایی استفاده می شود، در واقع کنترل کردن PH به صورت استفاده کردن از یک پایه غیر فرار می باشد. در این جا ما به بررسی تنظیم کننده PH ، ویژگی ها و مشخصات، انواع تنظیم کننده PH، نحوه خرید تنظیم کننده PH و و نقش آن در مواد تصفیه آب Ro و غیره می پردازیم.
خرید تنظیم کننده PH
در مقدمه نیز اشاره کردیم که جهت تنظیم کردن و کنترل PH مواد شیمیایی مختلفی مانند هیدروکسید سدیم و اسید هیدروکلریک وجود دارد. وقتی که هدف ما بالا بردن PH در محلول های مختلف اسیدی باشد، از محلول هایی مانند هیدروکسید سدیم استفاده و زمانی که هدف کاهش دادن PH در محلول های مختلف قلیایی باشد از مواد شیمیایی مانند اسید هیدروکلرید استفاده می کنیم. کنترل کردن PH نیازمند استفاده کردن از نوعی پایه غیرفعال جهت خنثی سازی کردن اسیدهای آلی مختلف در فازهای آبی می باشد.
عموماً این مواد با پایه غیرفعال متیل دی اتانول آمین است. به بیان دیگر تنظیم کننده PH به ماده ای گفته می شود که طی کنترل کردن PH افزودن ماده اسیدی یا قلیایی به مایعات جهت رساندن PH به یک محدوده مورد نظر جهت اندازه گیری می باشد. مثلا بخش زیادی از تنظیم کننده های آب رسانی دارای مشخصات مربوط و مشخصی در محدوده PH پساب می باشند. برای انتخاب تنظیم کننده PH حتماً باید دقت لازم را داشته باشید تا دوز پایه مناسب را انتخاب کنید.
اسیدهای پایه برای خنثی سازی و تنظیم PH
اسیدهای پایه بسیار زیادی وجود دارند، بنابراین در هنگام خرید تنظیم کننده PH حتماً باید با انواع این اسیدها آشنایی کافی داشته باشید که عبارت هستند از:
دی اکسید کربن
دی اکسید کربن اسید نیست اما در صورتی که در تماس با آب باشد، ایجاد اسیدکربنیک می کند. استفاده کردن از این محلول خنثی سازی بسیار دشوار است به همین دلیل به طور بسیار محدود و کمی در سیستم های خنثی سازی استفاده می شود و تنها گاهی اوقات در بعضی از تصفیه خانه های فاضلابی کاربرد دارد.
اسید هیدروکلریک
اسید هیدروکلریک دومین اسید پس از اسید سولفوریک است که به طور گسترده در محیطهای مختلف صنعتی مورد استفاده قرار می گیرد، قیمت آن ارزان است، اما در مقایسه با سولفوریک اسید ضعیف تر عمل می کند. این اسید می تواند بخار کلرید هیدروژن تا بیش از ۱۰ درصد ایجاد کند. وقتی که این بخار با رطوبت ترکیب شود، خورنده بسیار قوی ایجاد می کند. گاز به وجود آمده نیز می تواند موجب خورندگی انواع مختلف فلزات مانند مس و سیم های فولادی شود. به این نکته دقت داشته باشید که از اسید هیدروکلریک تنها در مکان هایی که دارای تهویه مناسب هستند و خارج از منازل استفاده کنید. چون مقدار زیادی گرما نیز آزاد می کند.
نیتریک اسید
نیتریک اسید بین اسید هیدروکلریک و اسید سولفوریک قرار دارد. این اسید نیز وقتی که با رطوبت ترکیب شود، ایجاد نوعی گاز خورنده می کند. از طرفی یک اکسید کننده قوی محسوب می شود که نباید به هیچ وجه در حضور مواد آلی از آن استفاده کرد، هم چنین گرما نیز آزاد می کند.
اسید فسفریک
از این اسید مؤثر برای تولید کودهای کشاورزی و شوینده های مختلف استفاده می کنند، چون کاملاً بی خطر است، قیمت ارزانی دارد، اما به اندازه اسیدسولفوریک یا اسید هیدروکلریک مقرون به صرفه نیست. گازهایی که از این اسید آزاد می شود مشکل چندان زیادی ایجاد نمی کند، چون یک گاز اسید نسبتاً ضعیف است و معمولاً به صورت خیلی محدود برای خنثی سازی و تنظیم کننده PH استفاده می شود.
اسید سولفوریک
اسید سولفوریک را می توان کم هزینه ترین، پرکاربردترین و متداول ترین ماده شیمیایی خنثی کننده دانست، این اسید دارای غلظت های حدود ۲۵ تا ۹۵ درصد می باشد. به استثنای اسید فسفریک این اسید را می توان قوی ترین اسید معرفی کرد که البته کاملاً آسان تر و ایمن تر از دو اسید هیدروکلریک و اسید نیتریک عمل می کند. با این حال باید با احتیاط بسیار زیادی از آن استفاده کرد، چون مواد آلی را تجزیه کرده و گرما آزاد می کند.
اسید بوریک
باریوم و لیتیوم عناصری هستند که می توانند مانند عناصر نیکل، آهن و کبالت در معرض پدیده های مختلف گرمابی قرار بگیرند، به همین دلیل اگر برای تبلور شرایط هیدروترمال مناسب و ایده آل باشد این دو عنصر قادر هستند بر روی سطح مرطوب گیاهان قرار بگیرند. ازسوی دیگر اگر اسید بوریک را به خنک کننده های اولیه با عنوان عامل مهم کنترل کردن نوترونی اضافه کنیم و چون یون های برم در داخل فازهای آبی قرار دارند، احتمال رسوب کردن آن بر روی سطوح مرطوب وجود خواهد داشت.
بازهای معروف تنظیم کننده PH
علاوه بر اسیدها، بازها نیز تنظیم کننده PH هستند که از معروف ترین آن ها می توان موارد زیر را نام برد:
سدیم هیدروکسید
سدیم هیدروکسید یکی از معروف ترین بازها برای خنثی سازی می باشد. این ترکیب بسیار ایمن است، حمل و نقل بسیار آسانی دارد و از نظر اقتصادی نیز مقرون به صرفه است، به راحتی در آب حل می شود و در نتیجه واکنش آن با آب، نمک سدیم به وجود می آید.
آمونیوم هیدروکسید
گزینه دیگر که قصد معرفی آن را داریم آمونیوم هیدروکسید است که به عنوان تنظیم کننده PH استفاده می شود. از آن جایی که استفاده کردن از این باز دشوار است بنابراین مصرف آن متداول نیست، چون امکان دارد که گازهای خطرناک و خورنده ای را ایجاد کند. در صورت استفاده کردن از آلومینیوم هیدروکسید باید تهویه مناسب انجام شود.
تنظیم کننده PH آب
دو عنصر یعنی هیدروکسید سدیم و اسید سولفوریک به طور گسترده و متداول برای خنثی کردن قلیاها و اسیدها در آب مورد استفاده قرار می گیرند،اما این واکنش بسیار گرمازا است و تولید گرما می کند، بنابراین برای این کار حتماً باید دقت لازم را داشته باشید. هر چه میزان استفاده از این دو خنثی کننده بیش تر باشد، مقدار گرمایی که تولید می شود نیز بیش تر خواهد بود. به طور معمول محلول هایی که درصد بالایی از اسید یا باز را دارند و جهت خنثی سازی و تنظیم کننده PH مورد استفاده قرار می گیرند گرمای زیادی تولید می کنند، از طرفی در دنیای تنظیم کننده PH ها هیچ استاندارد خاصی وجود ندارد که جهت تصفیه آب مورد استفاده قرار بگیرد
زمان درست استفاده از تنظیم کننده PH
قطعاً پس از خرید تنظیم کننده PH این سوال برای کاربران پیش می آید که زمان و مکان درست استفاده از این تنظیم کننده ها کی است؟ کلیه عملیات های صنعتی یا تجاری که تولید فاضلاب می کنند مجهز به نوعی سیستم جهت تصفیه کردن و اندازه گیری کردن پساب پیش از هر گونه تخلیه می باشد.
یکی از گزینه های بسیار مهم و با اهمیت که حتماً باید آب موجود در پساب ها به طور دقیق تحت کنترل قرار بگیرد، چون در صورت مشخص نبودن مواردی مانند PH، آب ممکن است به محیط زیست آسیب بزرگی وارد کند. بسته به نوع و میزان پساب که از این عملیات های صنعتی و تجاری ایجاد می شود تصفیه خانه ها می توانند از مکان های بسیار ساده تا مکان های بزرگ و پیچیده مختلف و متفاوت باشند. میزان مواد شیمیایی نیز متناسب با سیستم باید تزریق شود، پس خرید تنظیم کننده PH نیز با توجه به نوع کار و مکانی که قرار است از آن استفاده کنیم انجام می شود.
پشتیبانی اصلی از تنظیم کننده PH
خرید تنظیم کننده PH از آن جهت مهم است چون مقدار آن می تواند در جدا کردن دیگر آلاینده ها تأثیرگذار باشد، مثلاً از تنظیم کننده PH برای تصفیه خانه های بزرگ آب استفاده می شود و کل مواد جامد و معلق را از داخل آب تصفیه می کنند تا بتوانند مواد منعقد کننده که دارای کارایی خوب و مؤثری هستند و هم چنین ذرات جامد را از داخل آب حذف کنند. علاوه بر مدیریت کردن پساب ها تنظیم کننده PH میتواند پارامتر بسیار خوب و مؤثری جهت کنترل کردن عملیات فرآیند باشد. مثلاً تخمیر زمانی اتفاق می افتد که محدوده PH اسیدی باشد. آب های آشامیدنی نیز باید در محدوده های ۶٫۵ تا ۸٫۵ باشد، استخرها را نیز جهت سالم و بی ضرر بودن برای شناگران به وسیله تنظیم کننده PH کنترل می کنند که معمولاً PH مناسب در این گونه مکان ها برابر به ۷٫۴ است.
نحوه خنثی سازی
ساده ترین و راحت ترین تعریفی که می توانیم از خنثی سازی ارائه دهیم این تعریف است: نتیجه واکنش بین یک اسید و یک قلیا که این دو ماده در طی یک فرایند شیمیایی با یک دیگر ادغام و ترکیب می شوند. برای خنثی سازی کردن اسیدهای مختلف و تنظیم کننده PH آن ها حتماً باید به محلول مورد نظر یون هیدروکسید افزوده شود. برای خنثی سازی مواد قلیایی نیز یون هیدروژن به محلول اضافه می شود. هنگام خنثی سازی مقداری کلرید کلسیم یعنی آب و نمک ایجاد می شود. PH محلولی که خنثی سازی طی خنثی سازی به دست آمده است به مقدار اسیدی بستگی دارد که در ماده اصلی ما موجود بود.
از متداول ترین و رایج ترین مواد شیمیایی که جهت این کار مورد استفاده قرار می گیرند می توان اسید سولفوریک و سدیم هیدروکسید را نام برد. برای بالا بردن PH باید هیدروکسید آمونیوم، کربنات سدیم، هیدروکسید منیزیم یا هیدروکسید کلسیم استفاده کرد، جهت کاهش دادن PH نیز اسید نیتریک، اسید کلریدریک، اسید فسفریک یا دی اکسید کربن گزینه های مهم و مؤثری هستند.
نحوه خرید تنظیم کننده PH
برای خرید تنظیم کننده PH به شرکت آبان شیمی پالایش مراجعه کنید. این شرکت بزرگ و معتبر که از سال ۱۳۹۴ فعالیت خود را با هدف تولید کردن انواع مختلف مواد شیمیایی، ساخت دستگاه های مختلف تصفیه آب، ساخت و اجرای سیستم های تصفیه آب، تولید مواد شیمیایی صنعتی و پایه ای، فیلتراسیون و سیستم های ضدعفونی و تصفیه آغاز کرده است ارائه کننده انواع مواد شیمیایی مانند تنظیم کننده PH است، بنابراین کاربران به راحتی می توانند خرید تنظیم کننده PH را نیز از طریق شرکت آبان شیمی پالایش انجام دهند.
افزودن کدام ماده به آب ph آن را کمتر میکند؟
افزودن اسید به آب معمولاً باعث کاهش pH میشود. برای مثال، اسیدهای هیدروکلریک (HCl) یا سولفوریک (H2SO4) میتوانند pH آب را کاهش دهند. همچنین، موادی مانند اسیدهای آلیک یا اسیدهای ضعیف مانند اسید استیک (CH3COOH) نیز میتوانند به میزان کمتری pH آب را کاهش دهند.
کاهش ph آب کشاورزی
در کشاورزی، ممکن است نیاز به کاهش pH آب برای منطقههایی با خاک با pH بالا وجود داشته باشد. برای انجام این کار، میتوان از موادی مانند اسیدهای آلیک (مانند اسید استیک) یا اسیدهای معدنی (مانند هیدروکلریک یا سولفوریک) استفاده کرد. این اسیدها به آب اضافه شده و باعث کاهش pH آن میشوند. اما برای اطمینان از اثرات جانبی و نیازمندیهای خاص منطقه، همیشه قبل از انجام هرگونه تغییر در آب موردنظر، مشاوره با متخصصان مربوطه و انجام آزمایشات آبشناسی توصیه میشود.
روش های خنثی سازی اسید نیتریک
برای خنثی کردن اسید نیتریک، میتوانید از روشهای زیر استفاده کنید:
- اضافه کردن باز: با اضافه کردن بازهایی مانند هیدروکسید سدیم (NaOH) یا هیدروکسید کلسیم (Ca(OH)2)، اسید نیتریک با باز واکنش میدهد و محصول نهایی نیترات موردنظر و آب تولید میشود. واکنش شیمیایی به صورت زیر است: HNO3+NaOH→NaNO3+H2OHNO3+NaOH→NaNO3+H2O
- استفاده از مواد خنثیکننده طبیعی: برخی مواد طبیعی مانند کربنات کلسیم (CaCO3) میتوانند برای خنثی کردن اسیدها مفید باشند. این مواد معمولاً به عنوان جاذب اسیدها عمل میکنند و اسید نیتریک را خنثی میکنند.
- انجام واکنش نئوترالیزه: با اضافه کردن محلولهای نئوترالیزه کننده مانند آمونیاک (NH3)، اسید نیتریک به تدریج خنثی میشود. در این روش، نه تنها باز اضافه میشود، بلکه واکنش تشکیل آمونیوم نیترات (NH4NO3) نیز اتفاق میافتد.
به یاد داشته باشید که قبل از انجام هرگونه واکنش شیمیایی، ایمنی شخصی و محیطی را در نظر بگیرید و دستورالعملهای ایمنی مناسب را رعایت کنید.
روش خنثی سازی اسید سولفوریک
برای خنثیسازی اسید سولفوریک، میتوانید از روشهای زیر استفاده کنید:
- اضافه کردن باز: اضافه کردن بازهای قوی مانند هیدروکسید سدیم (NaOH) یا هیدروکسید پتاسیم (KOH) به اسید سولفوریک باعث تشکیل آب و نماد سولفات میشود. واکنش شیمیایی به صورت زیر است: H2SO4+2NaOH→Na2SO4+2H2OH2SO4+2NaOH→Na2SO4+2H2O
- استفاده از مواد خنثیکننده: موادی مانند کربنات کلسیم (CaCO3) یا آهن (III) اکسید (Fe2O3) میتوانند برای خنثیسازی اسید سولفوریک مورد استفاده قرار گیرند. این مواد به عنوان جاذبهای اسید عمل میکنند و با اسید واکنش میدهند تا محصولات نامعلوم و آب تولید شود.
- استفاده از مواد آلکالین: موادی مانند آمونیاک (NH3) نیز میتواند برای خنثیسازی اسید سولفوریک مفید باشد. آمونیاک به عنوان یک باز ضعیف با اسید واکنش میدهد و آب و نماد سولفات تولید میشود.
در همه موارد، قبل از انجام هرگونه واکنش شیمیایی، ایمنی شخصی و ایمنی محیطی را در نظر بگیرید و دستورالعملهای ایمنی مناسب را رعایت کنید.
مواد تنظیم کننده ph آب
تنظیم کننده pH آب موادی هستند که برای تنظیم و تعدیل مقدار pH آب استفاده میشوند. این مواد معمولاً به عنوان تنظیمکنندههای pH شناخته میشوند. چند روش برای تنظیم pH آب وجود دارد:
- اضافه کردن اسیدها یا بازها: اسیدها مانند اسید هیدروکلریک (HCl) یا بازها مانند هیدروکسید سدیم (NaOH) میتوانند برای تنظیم pH آب استفاده شوند. اسیدها باعث کاهش pH میشوند در حالی که بازها باعث افزایش pH میشوند.
- استفاده از تنظیمکنندههای pH طبیعی: برخی مواد طبیعی مانند سدیم بیکربنات (Na2CO3) یا کربنات کلسیم (CaCO3) میتوانند برای تنظیم pH آب استفاده شوند. این مواد به عنوان تنظیمکنندههای pH طبیعی عمل میکنند و میتوانند pH را به طور تدریجی تغییر دهند.
- استفاده از مواد شیمیایی خاص: تنظیمکنندههای pH شیمیایی مانند بوفرها و کمپلکسکنندههای فلزی نیز میتوانند برای تنظیم و استحکام دادن pH آب استفاده شوند.
اگر برای کاربردهای خاصی از تنظیمکننده pH آب نیاز دارید، بهتر است با یک متخصص مشاوره کنید تا بهترین روش برای نیازهای خاص شما را پیشنهاد دهد.
تنظیم ph آب با محلول کاهش ph
برای تنظیم pH آب به سمت کاهش pH میتوانید از موادی مانند اسیدهای آلیک یا اسیدهای معدنی استفاده کنید. این اسیدها میتوانند با اسیدیته آب واکنش دهند و pH آب را کاهش دهند. برای مثال، اسیدهای هیدروکلریک (HCl)، سولفوریک (H2SO4) یا نیتریک (HNO3) میتوانند برای این منظور استفاده شوند.
برای تنظیم دقیق pH، میتوانید مقدار مشخصی از اسید را به آب اضافه کنید و سپس pH را با استفاده از محلول آلکالی مانند هیدروکسید سدیم (NaOH) یا آمونیاک (NH3) که به عنوان تنظیمکننده pH عمل میکنند، تنظیم کنید.
قبل از انجام هرگونه عملیات شیمیایی، بهتر است دستورالعملهای ایمنی را رعایت کرده و از ایمنی شخصی و محیطی مطمئن شوید. همچنین، در صورت نیاز، با کمک یک شیمیدان مشورت کنید تا روش مناسب و مقدار مناسب اسید برای تنظیم pH را مشخص کنید.
مواد شیمیایی تنظیم کننده pH
مواد شیمیایی متنوعی برای تنظیم pH وجود دارند. این مواد معمولاً به عنوان تنظیمکنندههای pH شناخته میشوند. برخی از این مواد عبارتند از:
- بوفرها (Buffer): بوفرها موادی هستند که با استفاده از ترکیب مناسبی از اسید و باز توانایی حفظ pH ثابت در یک محدوده مشخص را دارند. بوفرها معمولاً از یک زوج اسید ضعیف و محلول آنکونی استفاده میکنند، مانند زوج استیک اسید (CH3COOH) و استیک بریک (CH3COONa).
- هیدروکسیدها: موادی همچون هیدروکسید سدیم (NaOH) یا هیدروکسید پتاسیم (KOH) میتوانند برای افزایش pH استفاده شوند. این مواد باعث افزایش میزان آلکالینیته آب میشوند.
- اسیدها: اسیدهای مختلف مانند هیدروکلریک اسید (HCl) یا نیتریک اسید (HNO3) برای کاهش pH استفاده میشوند.
- آمونیاک (NH3): آمونیاک به عنوان یک باز ضعیف میتواند برای افزایش pH استفاده شود.
- محلولهای معدنی: محلولهایی مانند کربنات سدیم (Na2CO3) یا کربنات پتاسیم (K2CO3) نیز میتوانند برای تنظیم pH به کار روند.
بسته به نیاز و شرایط خاص، ممکن است از یک یا ترکیبی از این مواد برای تنظیم pH استفاده شود. همچنین، برای استفاده از این مواد، دقت و ایمنی لازم را رعایت کرده و دستورالعملهای مربوط به هر ماده را دنبال کنید.